ეფექტური უკუკავშირი

უკუკავშირი ეფექტურია, როდესაც:

1. მიმართავს მოსწავლის ყურადღებას სასწავლო მიზნებისკენ, მოსწავლის ძლიერი მხარეებისკენ და სთავაზობს სპეციფიკურ ინფორმაციას გასაუმჯობესებლად;

2. ხორციელდება სწავლის პროცესში, სანამ ჯერ კიდევ არის მისი გათვალისწინების დრო;

3. ეხება საკითხის ნაწილობრივ გაგება-გააზრებას;

4. არ ჩაანაცვლებს და არ გამორიცხავს მოსწავლის აზროვნებას;

5. შემოიფარგლება იმ აუცილებელი რეკომენდაციებით, რომელთა გათვალისწინება ძალუძს მოსწავლეს.

თუ მოსწავლე ვერ აკავშირებს უკუკავშირს თავისი წარუმატებლობის მიზეზებთან, ასეთ უკუკავშირს შეუძლია, დასწიოს მისი თვითშეფასება და ხელი შეუშალოს შემდგომ მიღწევებს. მოსწავლეები გაცილებით მეტ სარგებელს იღებენ მასწავლებლის უკუკავშირისგან, როდესაც იგი ყურადღებას ამახვილებს დავალებაზე და არა ნიშნებზე ან ქულებზე; ხსნის, რატომ არის სწორი ან მცდარი ესა თუ ის დებულება ან მოქმედება; დაკავშირებულია სწავლის მიზნებთან; ცხადად წარმოაჩენს, რა უკვე მიღწეულია და რა – ჯერ კიდევ მიუღწეველი; მოიცავს სპეციფიკურ სტრატეგიებს შედეგების გასაუმჯობესებლად.

მოსწავლის წარმატების აღსანიშნავად რეკომენდებულია: ნამუშევარში სწორი პასუხების მითითება, ნამუშევრის ხარისხის თვისებრივი აღწერა, სტრატეგიების ან პროცედურების ეფექტური გამოყენების მითითება.

მოსწავლისთვის გეზის მისაცემად მიზანშეწონილია: საჭირო ცვლილებების მითითება, გასაუმჯობესებელი მხარეების ჩამოთვლა, სტრატეგიებთან ან პროცედურებთან დაკავშირებული პრობლემების მონიშვნა, სამახსოვროს შეთავაზება, კონკრეტული რეკომენდაციის მიცემა, შეკითხვის დასმა.

ეფექტური უკუკავშირის მაგალითებია:

“შენ კარგად ასრულებ მოქმედებებს რიცხვებზე, გააზრებული გაქვს, რომელი მოქმედებების შესრულებაა საჭირო ამოცანის ამოსახსნელად. აბა, კარგად დააკვირდი – ყველა მნიშვნელოვან მონაცემს იყენებ? ივარჯიშე ამოცანებზე ჭარბი და არასრული მონაცემებით!”

“შენ შეგიძლია რიცხვის დაშლა ათეულებად და ერთეულებად, სრულ ათეულებზეც სწორად ასრულებ მოქმედებებს. ახლა გამოიყენე ეს ცოდნა ორნიშნა რიცხვების შეკრებისთვის! რა დაგრჩა გასაკეთებელი?”

“წილადების შეკვეცა და წესიერი წილადების გამრავლება უკვე კარგად იცი. შერეული რიცხვებიც გადაგყავს წილადებში. მე მინდა, შენ თვითონ მიხვდე, როგორ გამოიყენო ეს ცოდნა შერეული რიცხვების გამრავლებისთვის. შენ ეს შეგიძლია!”

უკუკავშირის შინაარსობრივი მრავალფეროვნება	უკუკავშირის გვარობა	რეკომენდაციები ეფექტური უკუკავშირისთვის
ფოკუსი	ნაშრომის შესახებ; მისი შესრულების შესახებ; მოსწავლის დამოუკიდებელი მუშაობის შესახებ; მოსწავლის პიროვნების შესახებ	თუ შესაძლებელია, აღწერეთ ნაშრომიც და შესრულებაც მათ ურთიერთმიმართებასთან ერთად; აღწერეთ მოსწავლის დამოუკიდებელი მუშაობაც, თუ ეს წაახალისებს მას; გამორიცხეთ მოსწავლის პიროვნებასთან დაკავშირებული შენიშვნები
შედარება	კარგი ნაშრომის კრიტერიუმები; სხვის ნაშრომებთან შეპირისპირება; საკუთარ წინა ნაშრომებთან შეპირისპირება	ნაშრომის შესაფასებლად გამოიყენეთ კრიტერიუმები; შესრულების ან ძალისხმევის შესადარებლად გამოიყენეთ სხვის ნაშრომებთან შეპირისპირება; წარუმატებელ მოსწავლეებთან გამოიყენეთ წინა ნაშრომთან შედარება, მაგრამ არ გააგებინოთ, რამდენად შორს არის მიზნიდან
ფუნქცია	აღწერითი; შეფასებითი	აღწერეთ და არ განსაჯოთ
ხასიათი	პოზიტიური; ნეგატიური	გამოიყენეთ პოზიტიური კომენტარები იმის აღსანიშნავად, რაც კარგად გაკეთდა; უარყოფით კომენტარებს თან დაურთეთ გაუმჯობესებასთან დაკავშირებული პოზიტიური კომენტარები
სიცხადე	მოსწავლისთვის გასაგები; მოსწავლისთვის გაუგებარი	გამოიყენეთ მოსწავლეებისთვის ცნობილი სიტყვები და ცნებები; შეუსაბამეთ უკუკავშირის ოდენობა და შინაარსი მოსწავლის განვითარების დონეს
სპეციფიკურობა	გამოწვლილვით; შესაფერისი; ძალიან ზოგადი	შეუსაბამეთ დეტალიზაციის დონე მოსწავლესა და დავალებას; მიეცით სპეციფიკური მითითებები, რომელთა შესრულებასაც შეძლებს კონკრეტული მოსწავლე; მიუთითეთ შეცდომები ან მათი ტიპები, მაგრამ ნუ შეუსწორებთ ყველა მათგანს, რომ რაღაც მოსწავლესაც დარჩეს გასაკეთებელი
ტონი	შეგონება; რასაც მოსწავლე “აღიქვამს”	გამოხატეთ პატივისცემა მოსწავლისა და მისი ნაშრომისადმი; მიმართეთ უშუალოდ მოსწავლეს; უბიძგეთ მოსწავლეს ფიქრისკენ ან “აიძულეთ” განცვიფრება

 წყარო: http://mastsavlebeli.ge/?p=2070